Türkiye’nin yaklaşık on yıl önce Rusya’dan satın aldığı S-400 hava savunma sistemlerini geri vermeyi değerlendirdiği iddiası, savunma ve dış politika kulislerinde geniş yankı uyandırdı.
Söz konusu adımın, Türkiye’nin ABD yapımı F-35 hayalet savaş uçaklarını yeniden tedarik etmesinin önünü açabileceği belirtiliyor.
Henüz resmi makamlar tarafından doğrulanmayan iddia, son dönemde hızlanan Ankara–Washington temaslarıyla birlikte yeniden gündeme taşındı.

ERDOĞAN–PUTİN GÖRÜŞMESİ DETAYI

Konuya yakın kaynaklara göre Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, S-400 meselesini geçtiğimiz hafta Türkmenistan’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ele aldı.
Bu görüşmenin, daha önce iki ülkenin diplomatik ve savunma yetkilileri arasında yapılan temasların ardından gerçekleştiği ifade ediliyor.
Görüşmede, S-400’lerin geleceği ve Türkiye–Rusya savunma iş birliğinin seyri hakkında kapsamlı bir değerlendirme yapıldığı öne sürülüyor.

S-400 KRİZİ NASIL BAŞLAMIŞTI?

Türkiye, 2019 yılında Rusya’dan S-400 hava savunma sistemlerini satın almıştı.
Bu karar, NATO içinde ciddi tartışmalara yol açmış, ABD ise Türkiye’yi F-35 savaş uçağı programından çıkarmıştı.
Washington, S-400’lerin NATO sistemleriyle uyumsuz olduğunu ve F-35’lerin güvenliğini riske attığını savunmuştu.
Ankara ise bu süreçte savunma egemenliğini vurgulamış ve geri adım atmayacağını açıklamıştı.

F-35 DOSYASI YENİDEN AÇILIR MI?

Son aylarda Türkiye ile ABD arasında savunma ve güvenlik başlıklarında yeniden temasların artması, S-400 meselesinin tekrar masaya gelmesine neden oldu.
Kulislerde konuşulan senaryoya göre, S-400’lerin aktif edilmemesi, üçüncü bir ülkeye devri ya da tamamen geri gönderilmesi gibi seçenekler değerlendiriliyor.
Bu seçeneklerin hayata geçirilmesi halinde, F-35 programına dönüşün teknik ve siyasi olarak mümkün hale gelebileceği belirtiliyor.

SORU – CEVAP: S-400 GERİ VERİLİRSE NE OLUR?

S-400’ler geri verilirse F-35 alınır mı?
– ABD’nin siyasi onayı olmadan F-35 süreci başlamaz. Ancak bu adım, en büyük engelin ortadan kalkması anlamına gelir.

Rusya’nın tutumu ne olur?
– Moskova’nın bu duruma nasıl tepki vereceği belirsiz. Türkiye–Rusya ilişkilerinde yeni bir denge ihtiyacı doğabilir.

Türkiye’nin savunması zayıflar mı?
– Uzmanlara göre S-400’ler aktif olarak kullanılmadığı için mevcut durumda ciddi bir değişiklik yaşanmaz.

MİNİ ANALİZ

Türkiye’nin S-400 dosyasını yeniden masaya yatırması, savunma politikalarında pragmatik bir döneme girildiğinin işareti olarak yorumlanıyor.
F-35’lerin yeniden tedarik edilmesi, Türk Hava Kuvvetleri’nin caydırıcılığı açısından kritik önemde görülüyor.
Öte yandan bu süreç, Türkiye’nin Rusya ile ilişkilerinde yeni bir diplomatik sınav anlamına da geliyor.
Önümüzdeki dönemde atılacak adımlar, Ankara’nın hem NATO içindeki konumunu hem de bölgesel savunma dengelerini doğrudan etkileyecek.

İLGİLİ HABERLER

– Türkiye’nin F-35 programından çıkarılma süreci
– S-400 hava savunma sistemleri nedir, ne işe yarar?
– Türkiye–ABD savunma ilişkilerinde son durum
– NATO içinde S-400 krizi ve etkileri