Aile hekimliği çalışanları, 30 Ekim 2024’te yürürlüğe giren ve kamuoyunda Eziyet Yönetmeliği olarak adlandırılan düzenlemenin birinci yılında sert bir açıklamayla Sağlık Bakanlığı’na seslendi.

Yapılan açıklamada yönetmeliğin, sağlık emekçilerinin daha düşük ücretle, daha ağır koşullarda ve güvencesiz biçimde çalıştırılmasını hedeflediği ifade edildi.

BİR YILDA NE DEĞİŞTİ

Açıklamada, yönetmeliğin hayata geçirilmesinin ardından yurttaşların hastanelere daha sık başvurmak zorunda kaldığı, cepten sağlık harcamalarının arttığı savunuldu.

Karmaşık performans formülleriyle sunulan sistemin hem hasta hem de sağlık çalışanı açısından ciddi hak kayıplarına yol açtığı vurgulandı.

BAKANLIĞIN VAATLERİ SORGULANIYOR

Sağlık Bakanı’nın bir yıl önce dile getirdiği aile hekimlerine ayrılan sürenin artırıldığı yönündeki açıklamalar hatırlatıldı.

Sağlık emekçileri, hekim sayısı artmazken muayene sayısının yükselmesinin, hastaya ayrılan sürenin fiilen azalmasına neden olduğunu belirtti.

BİN ASM VAADİ NEREDE

Bakanlığın her yıl bin Aile Sağlığı Merkezi yapılacağı yönündeki sözüne de dikkat çekildi.

Ancak 21 Kasım 2025’te TBMM’de yapılan bütçe sunumunda hâlen 1202 tesisin yatırım programında yer aldığına işaret edilerek, verilen sözlerin hayata geçirilmediği savunuldu.

KESİLEN ÜCRETLER VE AKIBETİ

Açıklamada, performans sistemi kapsamında ebe, hemşire ve aile hekimlerinin ücretlerinden yüz milyonlarca lira kesinti yapıldığı iddia edildi.

Bu kesintilerin ASM’lerin yapımı ve güçlendirilmesi için ayrılan bütçeden karşılanması gerekirken, döner sermayeye aktarıldığı öne sürüldü.

DEPREM RİSKİ ALTINDA ASM’LER

2025 Temmuz ayında yapılan değerlendirmelerde, özellikle İstanbul’daki Aile Sağlığı Merkezlerinin önemli bir bölümünün depreme dayanıklı olmadığı tespit edildi.

Yaklaşık 600 ASM’nin olası bir deprem sonrası hizmet veremeyeceği bilgisine rağmen, bu durumun çalışanlar ve yurttaşlarla paylaşılmadığı belirtildi.

AŞILAMA VE DONANIM SORUNU

Aile hekimliği çalışanları, bağışıklama eğitimleri verilmesine rağmen Aşı Takip Sistemi, aşı dolapları ve ısı takip donanımlarının sağlanmadığını dile getirdi.

HPV aşısının uygulanacağına dair açıklamaların da belirsizliğini koruduğu vurgulandı.

TÜKENMİŞLİK VE SAĞLIK HİZMETİNDE AKSAKLIK

Açıklamada, sağlık çalışanlarının tükenmişlik yaşadığı, tanı koyulmasına rağmen tedavi süreçlerinin aksadığı, kanser taramalarında gecikmeler yaşandığı ifade edildi.

Performans baskısının sağlık hizmetini veri girişine indirgediği eleştirisi yapıldı.

TALEPLER NET

Aile hekimliği çalışanları, performansa dayalı olmayan, emekliliğe yansıyan tek kalem ücret talebini yineledi.

Kamu tarafından yapılmış, güvenli ve tam donanımlı Aile Sağlığı Merkezleri ile mesleki özerkliğin sağlandığı bir sağlık yönetimi istendi.

NE OLMUŞTU?

Aile hekimliği sistemi, Türkiye’de birinci basamak sağlık hizmetlerinin temelini oluşturuyor.

Son yıllarda performans odaklı uygulamalar, sağlık çalışanlarının gelir ve iş güvencesi tartışmalarını beraberinde getirdi.

SORU – CEVAP

Eziyet Yönetmeliği nedir

Aile hekimliği çalışanlarının ücret ve performans sistemini yeniden düzenleyen uygulama.

Sağlık çalışanları ne istiyor

Tek kalem ücret, güvenceli çalışma ve donanımlı ASM’ler.

Mücadele sürecek mi

Meslek örgütleri talepler karşılanana kadar yasal haklarını kullanacaklarını belirtiyor.

İLGİLİ HABERLER

Aile hekimliği performans sistemiyle ilgili önceki haberler

ASM’lerin deprem güvenliği raporları

Sağlık çalışanlarının son eylem ve açıklamaları

MİNİ ANALİZ

Anahtar kelimeler: Eziyet Yönetmeliği, aile hekimliği, Sağlık Bakanlığı, ASM, sağlık çalışanları, performans sistemi

Haber, ilk paragrafta temel mesajı vererek Google News görünürlüğünü artırıyor.

Alt başlıklar ve kısa paragraflar okunabilirliği güçlendiriyor.

Doğrudan alıntılar ve sayısal veriler içerik güvenilirliğini destekliyor.

BASIN AÇIKLAMASI TAM METNİ:

Aile hekimliği çalışanlarına performansa dayalı ödeme ve ücret kesintileri getiren, iş güvencesini tamamen ortadan kaldıran, topluma ve sağlık çalışanlarına zarar veren ve eziyet içeriği nedeniyle “Eziyet Yönetmeliği” olarak adlandırdığımız yönetmelik (30 Ekim 2024) birinci yılını tamamladı.
Bugün anlıyoruz ki; bu yönetmelikle hedeflenen, biz sağlık emekçilerinin daha az ücretle, daha ağır şartlarda çalıştırılmasıdır.
“Eziyet Yönetmeliği”nin hayata geçirilmesinin üzerinden bir yıl geçti. Yapılan değişikliklerle, yurttaşlarımızın hastaneye daha çok gitmesine ve daha çok para harcamasına zemin hazırlandı.
Karmaşık formüllerin ardına gizlenmeye çalışılmış, algı çalışmaları ile pazarlanmış; hasta ve sağlık emekçisi için emek ve sağlığın gaspından başka bir amacı olmayan bu yönetmeliğin “eziyet” ismini tam anlamıyla hak ettiği anlaşılmıştır.
Sağlık Bakanı bir yıl önce “Modellediğimiz yeni sistem ile aile hekimlerimizin vatandaşlarımıza ayıracağı süreyi artırdık,” diyordu.
Sağlık emekçilerine ve yurttaşlarımıza soruyoruz: Son bir yılda size ayrılan süre arttı mı? Bakanlığın formülündeki gibi sayılarla soralım, hekim sayısı artmayıp muayene sayısı artıyorsa hastamıza nasıl daha fazla zaman ayırmış olabiliriz?
Sağlık Bakanı geçen yıl yaptığı açıklamada “Her yıl bin Aile Sağlığı Merkezi (ASM) yapacağız,” diyordu. Ancak aynı Bakan, 21 Kasım 2025 günü, TBMM’de yaptığı bütçe sunumunda 1202 tesisin hala yatırım programında olduğunu söyledi. Soruyoruz; bir yılda vadettiğiniz 1000 tane Aile Sağlığı Merkezi nerede?
Sağlık Bakanı’na buradan sesleniyoruz ve soruyoruz; son bir senede bizim ücretimizden kestiğiniz parayla ne yaptınız?
Yirmiye yakın ayrı başlıkta yaptığınız performans ödemesi, ücret vermek değil ücret kesmek üzerine kurguladığınız “Eziyet Yönetmeliğiniz” için maliyeden senelik bütçe aldığınızı biliyoruz.
Ancak ebe ve hemşirelerden, tavan ödemesine takıldı bahanesiyle, aile hekimlerinden bordroları(verileri) gizleyerek, hastane başvurusu çok oldu diyerek; yüz milyonlarca lira kesinti yaptınız.
Bu bütçenin ASM yapılması ya da güçlendirilmesi için harcanmasının zorunlu olduğunu, Maliye Bakanlığı ile bu şekilde protokol yaptığınızı biliyoruz.
Peki, döner sermayenize aktardığınız bu para nerede?
2025 Temmuz ayında, Çevre ve Şehircilik Bakanlığından mühendisler tüm ASM’lerin deprem güvenliği değerlendirmesini yaptı. Yıllarca Sağlık Müdürlüğü yaptığınız İstanbul’da üç ASM’den birinin 1999 depremi öncesi yapılmış, dayanıksız binalarda hizmet vermeye çalıştığı biliniyor. Hazırlamış olduğunuz İstanbul Depremi Raporu’nda sadece İstanbul’da 600’e yakın ASM’nin olası bir deprem sonrası çalışamayacağı biliniyor.
Bu değerlendirme ve rapor sonuçlarını her gün bu ASM’lere gelen yurttaşlarımıza ve burada çalışan biz aile hekimliği ebe, hekim ve hemşirelerine söylemeyi düşünmüyor musunuz?
Anlaşılan İstanbul’da çalışanları şubat depremlerini yaşayan, deprem bölgesindeki meslektaşlarımız gibi kaderine terk edeceksiniz.
Bir sabah uyanıyorsunuz ve tüm aile hekimliği çalışanlarına bağışıklama eğitimi vermeye karar veriyorsunuz. Eğitim önemlidir, bağışıklama önemlidir biliyoruz ama eğitimini verdiğiniz bağışıklama çalışmaları için Aşı Takip Sistemi donanımını vermiyorsunuz. Aşı dolabı da ısı takip sistemlerini de sağlamıyorsunuz. Bazı aşıları bile vermiyorsunuz.
Aralık ayında HPV aşısı uygulanacaktı, vaz mı geçtiniz?
Son bir yıldır defalarca yurttaşlarımıza, meslektaşlarımıza ve siz Sağlık Bakanlığı bürokratlarına bu “Eziyet Yönetmeliği”nin ne anlama geldiğini anlattık.
Herkes anladı.
Hepimiz yaşadık.
Hastalıkların tanısını koyuyoruz, tedavisini yapamıyoruz. Kanserin taramasını yapıyoruz, hastaları kanser şüphesi ile aylarca bekletiyoruz, erken tedavi edemiyoruz.
Her gün hastalarımız da biz de tükeniyoruz. Yarattığınız yönetmelik ile ekrana veri girmekten başka bir şey yapamıyoruz. Ay sonunda ne ücret alabileceğimizi bilmiyor, aldığımız ücretle geçinemiyoruz.
Son yıllarda sağlık çalışanlarının mutlu olamadığı, işine yabancılaştığı, tükendiği, halkın da iyi sağlık hizmeti alamadığı bir düzen yarattınız.
Verdiğiniz sözlerin birini bile gerçekleştirmediniz. Bizi de bu düzenin bir parçası haline getirmek için baskı ve cezalarınızla tüm gücünüzle saldırdınız. Ancak biz kendimize ve hastalarımıza verdiğimiz sözle, mesleğimizin onurunu korumak için, sağlığa ve mesleğimize yaptığınız bu saldırılara karşı bugün buradayız. Doğru bildiğimiz işimizi düzgün bir şekilde yapabilmek, halkımızın sağlığını koruyabilmek için mücadelemize devam edeceğiz.
Sizi de son defa doğruları söylemeye ve doğruları yapmaya davet ediyoruz.
Artık yeter!
Artık bu eziyete son verin!
Performansa dayalı olmayan, emekliliğe yansıyan emeğimizin tam karşılığı olacak, insani tüm ihtiyaçlarımızı rahatça karşılayabileceğimiz tek kalem ücret istiyoruz.
Kamu tarafından yapılmış, donanımı ve tüm ihtiyaçları karşılanmış, sağlık hizmeti vermeye uygun, güvenli Aile Sağlığı Merkezleri istiyoruz.

Mesleğimize müdahale edilmeyen, puanlama sistemi ile memnuniyet nesnesi haline getirilmeyen, baskıların, cezaların son bulduğu, halkımıza öncelikle koruyucu ve iyi sağlık hizmeti verebileceğimiz ortamı sağlayan sağlık yönetimi istiyoruz.
Biz, tüm emek meslek örgütleri olarak taleplerimiz gerçekleşene kadar tüm yasal haklarımızı ve tüm imkânlarımızı kullanarak mücadeleye devam edeceğimizi kamuoyuna deklere ediyoruz.