İklim değişikliği ve azalan yağışlarla birlikte Türkiye'nin birçok bölgesinde kuraklık tehlikesi artarken, bilim dünyası alternatif çözüm arayışlarına yöneliyor. Bursa Teknik Üniversitesi (BTÜ) Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Egemen Aras, kuraklıkla mücadelede yer altı barajlarının etkili bir yöntem olabileceğine dikkat çekti.

Sanayi, tarım ve konutlarda kontrolsüz su tüketimiyle birlikte, su kaynaklarının giderek azalması üzerine harekete geçen akademik ekip, Bursa genelinde 6 farklı yer altı barajı için uygun lokasyon tespit etti.

SUYU YERİN ALTINDA DEPOLA, KAYBI ÖNLE

Yer altı barajlarının, özellikle kuraklık dönemlerinde su güvenliğini sağlamak adına büyük potansiyele sahip olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Aras, bu sistemlerin fazla yağmur suyunu yer altında depolayarak buharlaşma gibi kayıpları önlediğini ve ekosistemleri de desteklediğini ifade etti.

Aras, “Bu barajlar, yağış mevsiminde fazla suyu depolayıp, kurak mevsimlerde bu suyu serbest bırakarak istikrarlı bir kaynak sunuyor. Aynı zamanda su buharlaşmasını minimuma indiriyor ve yer altı su seviyesini destekleyerek doğaya da katkı sağlıyor” dedi.

BİLİNÇLİ SU YÖNETİMİ ŞART

Yer altı barajlarının başarılı olabilmesi için sadece mühendislik değil, bilinçli bir su yönetimi anlayışının da şart olduğunu söyleyen Prof. Dr. Aras, bu sistemlerin planlanmasında baraj yerinin doğru seçilmesi, su kalitesinin korunması ve çevresel etkilerin iyi analiz edilmesi gerektiğini belirtti.

Yetersiz planlama ve kontrolsüz kullanım durumunda, bu sistemlerin sürdürülebilirliğini tehlikeye atacak sonuçlarla karşılaşılabileceği konusunda uyardı.

BURSA’YA 6 YER ALTI BARAJI ÖNERİSİ

BTÜ tarafından yapılan analizlere göre, Akçasusurluk, Ekmekçi, Sansarak, Gündüzlü ve Kozluca bölgeleri sulama amaçlı, Madenköy ise içme suyu amacıyla yer altı barajı yapımı için uygun bulundu. Söz konusu bölgeler, mevcut su talebi ve yer altı su potansiyeli göz önünde bulundurularak belirlendi.

Prof. Dr. Aras, “Bu alanlarda yapılacak barajlar, yer üstü barajlarına kıyasla daha küçük hacimli olabilir; ancak kırsal yerleşimler ve tarım arazileri için büyük fayda sağlayacaktır” diye konuştu.

KIRSAL BÖLGELER İÇİN STRATEJİK ÇÖZÜM

Özellikle su tüketiminin yoğun olmadığı kırsal yerleşimler için yer altı barajlarının tamamlayıcı ya da alternatif su kaynağı olarak önemli bir çözüm sunduğuna dikkat çeken Aras, “Bursa gibi tarım potansiyeli yüksek şehirlerde bu uygulamaların yaygınlaşması, kuraklığın olumsuz etkilerini önemli ölçüde azaltabilir. Bu nedenle hızlı bir planlama ve uygulama süreci gerekiyor” ifadelerini kullandı.