Türkiye Yapay Zeka İnisiyatifi (TRAI), 2025 yılı itibarıyla 411'e ulaşan yerli yapay zeka girişimiyle büyüyen ekosistemin fotoğrafını çekti. 8. yıl çalıştayının ardından yayımlanan rapor, hem bugünü analiz ediyor hem de Türkiye'nin yapay zekada öncü olabilmesi için yol haritası sunuyor.

Raporda yapay zekanın sadece özel sektöre değil, kamu hizmetlerine de yüksek verimlilik ve maliyet avantajı sağladığı vurgulandı. Akıllı yatırımlarla Türkiye'nin Gayri Safi Yurtiçi Hasılası'na yıllık %1-2 düzeyinde katkı sağlayabileceği, sadece kamu hizmetlerinde 4-5 milyar dolarlık tasarruf potansiyeli bulunduğu ifade edildi.

e-Devlet, e-Nabız, vergi denetimleri ve sağlık hizmetleri gibi alanlarda yapay zekanın entegrasyonu ile verimlilik artışı kaçınılmaz hale geliyor.

YATIRIM VE YÖNETMELİK ENGELİ: GİRİŞİMLER DAR OYUN ALANINDA

Türkiye’de 411 aktif yapay zeka girişimi olmasına rağmen, ölçeklenme, yatırım alma ve global açılımda ciddi engeller mevcut. Raporda özellikle kamu alım sistemlerinin güncellenmesi, veri paylaşım protokollerinin şeffaflaşması ve yapay zekaya özgü regülasyonların geliştirilmesi gerektiği belirtildi.

“Unicorn potansiyeli” taşıyan çok sayıda girişim bulunduğu, ancak yerli ekosistemin hâlâ “dar bir oyun alanında” kaldığına vurgu yapıldı.

AJANLAR İŞ BAŞINDA: AGENTIC AI İLE YENİ ÇAĞ BAŞLIYOR

Çalıştayın öne çıkan konularından biri de “Agentic AI” oldu. Karar alma ve uygulama süreçlerinde insan müdahalesi olmadan çalışan bu otonom sistemler, geleceğin iş yaşamında köklü dönüşümler yaratmaya aday. Türkiye henüz “erken keşif” aşamasında olsa da, önümüzdeki 2–3 yıl içinde bu teknolojinin kurumsal yapılarda devreye girmesi bekleniyor.

“Yeni iş arkadaşınız bir yapay zeka ajanı olabilir” mesajıyla dikkat çeken rapor, iş dünyasında yeni bir paradigmaya işaret ediyor.

ÇALIŞTAY ANKETİ: GÜVEN VE ETİK EN BÜYÜK ENDİŞE

134 paydaşın katılım sağladığı anketten çıkan öne çıkan başlıklar ise şöyle:

Verimlilik odaklılık: Yapay zeka tasarruf değil, daha çok verimli üretim ve süreç zekâsı için kullanılıyor.

Olgunluk seviyesi: Şirketlerin çoğu yapay zekayı "işlevsel" düzeyde kullanıyor.

Güven sorunu: Katılımcıların en çok endişelendiği konular arasında "dezenformasyon" ve "manipülasyon" ilk sırada.

Yeni teknoloji radarda: ChatGPT, Gemini, CoPilot gibi üretken YZ araçları yaygınken, Agentic AI henüz sınırlı. Ancak çoğunluk, bunu “bir sonraki büyük sıçrama” olarak görüyor.